De do’s en don’ts van creatief brainstormen

“Heb je even tijd om te brainstormen?” Regelmatig wordt het woord brainstormen luchtig gebruikt. Mensen zien het als een moment om even te sparren om snel tot een oplossing te komen. Vaak komen hier dan voor de hand liggende of kwalitatief onvoldoende ideeën uit voort. Herken je dit probleem? Ik leg graag uit hoe je meer uit je brainstormsessie haalt.

Zo zit dat: brainstormen

Een goede brainstorm bestaat uit twee hoofdonderdelen: divergeren en convergeren. Je start met divergeren, ook wel de ideeëngeneratiefase genoemd. Het doel van deze fase is zo veel mogelijk ideeën te genereren. Hierna ga je convergeren. Zie dit als een soort trechter waar je al je ideeën in stopt, om vervolgens alle haalbare en unieke ideeën eruit te filteren.

Groepsgrootte en samenstelling

De ideale groepsgrootte voor een brainstormsessie is twee tot vier personen. Zo komt iedereen aan bod en wordt het niet te druk. Zorg voor een variatie aan deelnemers, bijvoorbeeld door een mix te maken van interne en externe stakeholders. Eén persoon heeft de leiding, houdt de tijd in de gaten, zorgt ervoor dat iedereen aan bod komt en voorkomt dat mensen afdwalen.

Draaiboek

Het voorwerk van een brainstorm is erg belangrijk. Begin met het opstellen van een startvraag: welke vraag wil je met de brainstorm beantwoorden? Stel vervolgens een bijpassend draaiboek op. Voor een effectieve brainstorm trek je een uur tot anderhalf uur uit. Start met een introductie en volg dit op met een braindump. Tijdens een braindump schrijft iedereen z’n eerste ingevingen op. Duik hierna de diepte in met een divergeermethode. Een simpele divergeermethode is de superheldentechniek: verplaats je in een superheld óf in je stakeholders en los vanuit hun ogen het probleem op. Geef de deelnemers steeds vijf minuten om in stilte na te denken. Deel hierna een voor een de ideeën.

Afronden

Het einde van je brainstorm is minstens zo belangrijk als het begin ervan. Alle mooie ideeën die nu op tafel liggen mogen niet verloren gaan. Een veelgebruikte convergeertechniek is I love you. Iedere deelnemers mag daarbij stemmen op drie favoriete ideeën. Zet deze ideeën hierna in een zogenaamde COCD–box, dit is een handige tool waarmee je de ideeën op haalbaarheid en originaliteit kan sorteren. Sluit de brainstorm af met minstens twee of drie uitgewerkte concepten.

Tips van Cleo

  • Stel je oordeel uit. De enige slechte ideeën zijn geen ideeën.
  • Meeliften. Lift mee op andermans hersenspinsels.
  • Kwantiteit boven kwaliteit. Hoe meer ideeën, hoe groter de kans op een topidee.